Lee Maybury
HUDDERSFIELD TOWN AFC OYUNCU ALIM DİREKTÖRÜ ve SWANSEA, STOKE, BURNLEY VE PORTSMOUTH ESKİ ŞEF SCOUTU
Lee Maybury, 15 yılı aşkın süredir Premier Lig ve Championship seviyesinde scouting deneyimine sahip bir isim.
Eski bir futbolcu olmayan Lee, iş dünyasında 20 yılı aşkın bir süre yönetici pozisyonunda çalıştığından, scouting dünyasına geleneksel yollardan girmedi diyebiliriz. Burnley ve Plymouth kulüplerinde yarı zamanlı olarak çalıştıktan sonra, Portsmouth, tekrar Burnley, Stoke City ve son olarak Swansea City kulüplerinde şef scout olarak görev yaptı.
İlk kez Burnley kulübünde rakip analizi görevinde bulunurken kullandığı not alma alışkanlığını hala devam ettiriyor. Yazılı bir not alma yöntemi yerine, maçlara giderken yanında bulundurduğu ses kayıt cihazına, izlediklerini sözlü olarak not ediyor. Devamında bu sesli notları deşifre ederek yazılı raporunun temelini bu yolla oluşturuyor.
Maybury Lee, bize aşağıdaki 5 noktayla ilgili ipuçları veriyor:
Kulübünüzün yapısını ve felsefesini anlayın
Benim için, bir oyuncuyu keşfetmenin başlangıç noktası budur. Akademi seviyesinden A takım seviyesine kadar, sahip olduğunuz kadroyu tanımak oldukça önemlidir. Biz gözlemcilerin rolü, günün sonunda mevcut kadro kalitemizi artıracak önerilerde bulunmaktır. Bu nedenle, mevcutta sahip olduğunuz oyuncuları tanımak size ipuçları verecek ve gözlemlediğiniz oyuncuyla elinizdeki kadro arasında karşılaştırma yapmanızı kolaylaştıracaktır. Kendinize daima, “Bu oyuncu, sahip olduğumuz oyunculardan daha iyi mi?” sorusunu yöneltin.
Her mevki için, çalıştığınız kulübün işleyişine bağlı olarak, şef scout, futbol direktörü ya da A takım yönetiminden, temel performans göstergeleri listesi edinmeye çalışın. Bu liste, ihtiyacınız olan oyuncuya dair, olmazsa olmaz görülen özellikler hakkında size net bir fikir verecektir. Bu doneler, aradığınız oyuncuyu filtreleyerek, arama alanınızı daraltmanıza yardımcı olacaktır.
Ayrıca akademinizden gelen oyuncuları dikkatinizden kaçırmayın. Aradığınız oyuncu halihazırda akademiniz içinde bulunuyor olabilir. Ancak bir üst seviye için hazır mı? Kulübünüzün kısa ve uzun vadeli planlarını dikkate alın, zira dışardan dahil edeceğiniz bir oyuncu, akademinizden dahil edebileceğiniz bir oyuncunun yolunu tıkayabilir.
Karakter, davranış ve mentalite
Bu üç özellik de birbiriyle bağlantılı olduğundan ve bir oyuncu için çok önemli olduklarını düşündüğüm için, bu üç özelliği tek şemsiye altında topladım. Bir oyuncunun güçlü ve zayıf yönlerini mutlaka dikkate alın. Bu gözlem, oyuncunun ısınmasıyla başlayarak oyuncu sahayı terk edene kadar devam edebilir. Oyuncunun beden dilinden, farklı durumlara karşı tutumundan ve finalde bunların üstesinden nasıl geldiğinden yola çıkarak, bu oyunucuya dair birçok şeyi gözlemleyebilirsiniz. Oyuncu hakkında genel bir profil oluşturun: Gelen talimatları dikkate alıyor mu? Bir takım oyuncusu mu? Mağlubiyet/galibiyet anlarında nasıl bir reaksiyon sergiliyor? Taraftarı önünde ya da deplasmanda performansı değişiyor mu? Tecrübelerime göre, bu noktada kırmızı çizgileri keskin olarak belirlemek gerekiyor. Bu da karar vericilerin daha dengeli karar vermeleri için ihtiyaç duydukları bilgiye sahip olmalarını sağlar. Oyuncu hakkında genel bir profil oluşturun: Gelen talimatları dikkate alıyor mu? Bir takım oyuncusu mu? Mağlubiyet/galibiyet anlarında nasıl bir reaksiyon sergiliyor? Taraftarı önünde ya da deplasmanda performansı değişiyor mu? Tecrübelerime göre, bu noktada kırmızı çizgileri keskin olarak belirlemek gerekiyor. Bu da karar vericilerin daha dengeli karar vermeleri için ihtiyaç duydukları bilgiye sahip olmalarını sağlar.
Teknik beceri ve farkındalık
Bir oyuncunun daima teknik becerilerine ve farkındalığına bakarım. Oynadığı seviye yükseldikçe teknik becerileri de zorlanacaktır. Eğer alt liglerden bir oyuncu gözlemliyorsanız, Championship ya da Premier Lig seviyesinde bu performansı verip veremeyeceklerini dikkate almak zorundasınız ki bu zor olacaktır. Oyun içinde, gözünüze çarpacak belli başlı beceriler vardır: Topu tutabiliyor mu? Topa ilk teması iyi mi? Rakip baskısı altında oynayabiliyor mu? Topla süratli mi? Oyun görüşü iyi mi? Bir oyuncunun alan hâkimiyeti, düşünme hızı ve oyunu okuma becerisi gözlemlediğim ana özellikleridir. Bu özellikler, oynadıkları mevkiye göre farklılık gösterir. Örneğin topla iyi bir savunma oyuncusuna ihtiyaç duyuyorsanız, şu özellikleri dikkate almak gerekir: Top ayağındayken rahat mı? Topu almak için arkadaşlarının pas açılarına göre hareket ediyor mu? Her iki ayağını kullanarak pas atabiliyor mu? Rakip blokları kırıp dikine, öne doğru pas atabiliyor mu? Topu rakip baskısının dışına taşıyabiliyor mu? Pas repertuarı/çeşitliliği geniş mi?
atletizm
Gözlemlerimin büyük çoğunluğu, bugünün futboluna uygun şekilde atletizme dayanıyor. Bir futbolcunun hızı/temposu, kısa ve uzun mesafede yeterli mi? Takım arkadaşlarıyla ya da oynadığı rakiplerle bu karşılaştırmayı yapmakta zorlanabilirsiniz ancak zaman içinde hız ve tempolarına dair genel bir gözleminiz oluşacaktır. Hızla ilgili temel faktör, “Topla koşarken rakipleriyle mesafeyi açıyorlar mı yoksa rakiplerine yakalanıyorlar mı?” sorusunun cevabıdır. Yani, rakiplerini ekarte edebilecek bir ekstra hıza sahipler mi?
Bakılması gereken bir diğer nokta da kondisyondur. Oyun içinde koşu kapasiteleri yüksek mi, oyunun son bölümlerine doğru yüksek eforla koşmaya devam edebiliyorlar mı? Enerji; sahanın büyük bölümüne ayak basabiliyorlar mı, topa sahanın genelinde etkin bir baskı uygulayabiliyorlar mı, yüksek eforlu koşular yapabiliyorlar mı, bütün bunları iyi şekilde icra edebiliyorlar mı? Çeviklik ve denge; çabuk şekilde yön değiştirebiliyorlar mı, topla mesafe alabiliyorlar mı? Güç; rakip baskısı altında topu hâkimiyetleri altında tutabiliyorlar mı? Bütün bu parametreler atletizm kategorisine girer.
Etki altında kalmayın ve kendi kararlarınızı kendiniz verin
Birçok scout, gazeteci, oyuncu ve teknik adam vb. kişiden farklı bilgi ve görüşler duyacaksınız. Bu görüşlerin hepsi dikkate değer olsa da kendi görüşlerinizi perdelememesine özen göstermelisiniz. Gözlemlerinizi raporlayın, bunlar sizin objektif gerçeklerinizdir. Oyuncuyu gözlemlemeye gittiğinizde, olumlu ya da olumsuz tüm ön yargılarınızdan arının. Çünkü oyuncuyu gözlemlemek için görevlendirilmişsinizdir ve bunu kendinizi rahat hissederek başarabilirsiniz. Ben, kendi fikirlerinizi ortaya koyarken ve kararlarınızı verirken, kendinize güvenmenizin önemine inanıyorum. Çünkü, kendi deneyimlerimden yola çıkarsam, bir scouttan rapor aldığımda, scoutun bir karar vermiş olması ve yapılması gerekenleri belirtmiş olması daima daha iyidir. Unutmayın ki biz gözlemciler, kilit karar vericilere bilgi veren danışmanlık mekanizmalarıyız.